Elektronik Uçuş Çantası Nedir?

Uçaklar hepimize karmaşık ve anlaşılması zor taşıtlar olarak gelir. Bu konuda hiçbirimiz yanılmıyoruz. Pilotlar bu karmaşık taşıtları uçururken doğru anlarda doğru kararları vermeliler. Bu doğru kararları verebilmeleri için sayısal ve entegre bilgi birikimlerine sahip olmalılar. Ancak pilotlar her ne kadar bu sayısal ve entegre bilgileri bilseler bile hepsine hakim olmaları çok zordur. Bu nedenle hava yolu şirketleri, uçağın bilgilerine kolayca ulaşılabilecek cihaz ve sistemler geliştirme yollarına gittiler. Geliştirmeler sonucunda Elektronik Uçuş Çantası olarak geçen pilotun uçuşla ilgili bilgilere hızlıca erişebileceği bir cihazdır. Daha anlaşılır olarak daha az dokümanla daha hızlı bilgi alınabilen bir elektronik bilgi yönetim cihazıdır. 

Normalde EFB cihazı kullanılmadan önce pilotlar uçuşlara çantalarında uçağa dair bilgilerin olduğu bir çok kitap taşıyorlardı. EFB sisteminden sonra pilotlar bu yüklerden kurtuldular. Ayrıca cihaz, el kitaplarının pilotlara sağlamadığı hareketli harita, normal ve anormal performans hesaplamaları, gerçek zamanlı hava, arazi ve diğer bilgilere erişebilme imkânını da sağlarlar.

Elektronik uçuş çantası olmadan önce performans, yakıt hesaplamaları gibi temel hesaplamalar ya pilotlar tarafından geleneksel yolla ya da havayolu şirketlerinin uçuş sevk personelinin aldığı veriler tarafından hesaplamalar yaparak pilota iletilirdi. Bu çile ilerleyen uçak teknolojisinde artık çok fazla zulüm haline gelmeye başlayınca bu konuda da değişikliklere gidildi ve pilotların, kabin görevlerinin ve diğer personellere büyük bir kolaylık sağladı.

Diğer faydaları ise: artık doküman ve havacılık yayınları ile prosedür kartlarının güncellenmesine gerek kalmadı ve maliyet azaldı, pilotların kullandığı el kitapları güncellenmeliydi bu durumda pilotlara zaman kaybettirirdi, pilotların hesaplamalara daha hızlı ulaşması uçuşları daha güvenli hatta getirdi, hesaplamalar için kullanılan diğer cihazlar kaldırılması ile uçak gereksiz ağırlıklardan kurtulmuş oldu, hassas hesaplamalar sayesinde iniş ve kalkışta daha az yakıt harcanır bu da gene yakıttan ve maliyetten tasarruf edilmesini sağlar ve anlık hızlıca hava durumunu öğrenebildiği için hava durumuna göre o an yeni rotalar oluşturulabilirdi.

Her ne kadar pilotlar havada olsalar bile bir ayakları yerdedir. Yani her zaman yer ekibi veya kule ile bağlantıda olurlar. EFB sayesinde bu iletişimde daha kolay bir hale geldi. Uçuşlara büyük bir kolaylık olan cihazın birden fazla çeşidi vardır.

DONANIM SINIFLARI
FAA , donanım sistemlerini üçe ayırmaktadır. Sınıf 1: Taşınabilir bir dizüstü bilgisayardır. Bu sistem yerde ve uçuş esnasında ek bilgi kaynağı olarak kullanılır. Diğer sistemler ile iletişimi sağlayan bir data linki bulunmadığı için 10.000 feet irtifada uçak içerisinde özel bir şekilde korunmalıdır. Bu yüzden genellikle pilotlar yanlarında taşımak istemezler. Daha çok Sınıf 3’e veri yüklenmesi gerektiğinde kullanılır. Sınıf 2: Yarı taşınabilir bir tablettir. Bu tablet bütün uçuş süreci boyunca kullanılması için uçakta belli bir yere monte edilir ve yerinin değiştirilmesi için idari prosedürlere ihtiyaç vardır. Son olarak Sınıf 3: Sabit ve hava aracına monte edilir. Bu sistem çeşitli aviyonik sistemler ile iletişim sağlamak maksadı ile tipik bir aviyonik bilgisayardır.

YAZILIM SINIFLARI
Tip A: Bütün donanımlarda kullanılabilen önceden hazırlanmış ve değişmeyen veriler kullanılır. Bu yazılımın kullanılabilmesi için üretici şirket tarafından onay gerekmektedir. Tip B: Gene bütün donanımlarda kullanılabilen bir sistemdir. Ama tip a’da farkı dinamik, güncellenen veriler içermesidir. Gene operasyonel olarak kullanılabilinmesi için üretici şirketten onay gerekmektedir. Tip C: Hava aracının aktif olarak kontrolü sayesinde ve diğer hava aracı sistemleri, göstergeler ve uçuş kumandaları ile otomatik etkileşim sağlar. Bu yüzden kullanılabilmesi için FAA tarafından onay alınmalıdır.

PORTATİF ELEKTRONİK UÇUŞ ÇANTASI
Pilotların yer ekibi ile veri alışverişi yapabilmesi için kullanılır. Uçuş öncesinde ve pilotların üstüne az yük düştüğü uçuşlarda her iki pilotta kullanabilir.

Elektronik Uçuş Çantası İçerikleri

  • Normal Checklists (Normal Kullanım Usulleri Kontrol Listesi),
  • Emergency Checklists (Acil Durum Kullanım Usulleri Kontrol Listesi),
  • Abnormal Checklists (Anormal Durumlar ve Kurtarma Usulleri Kontrol Listesi),
  • Aircraft and Flight Operations Manuals (Hava Aracı ve Uçuş Operasyonları El Kitapları),
  • Minimum Equipment List (Minimum Ekipman Listesi),
  • Configuration Deviation List (Farklı Konfigürasyon Listesi),
  • Electronic Logbook (Elektronik Kayıt Defteri),
  • Charts (Kartlar),
  • Runway Incursion Prevention (Pist Dışına Çıkışlardan Sakınma),
  • Terrain Avoidance (Araziden Sakınma),
  • Aviation Weather Information Network ( Havacılık Hava Bilgileri Ağı),
  • ADS-B (Automatic Dependent Surveillance-Broadcasting),
  • TCAS (Traffic Collision Avoidance System – Havada Çarpışmayı Önleme Sistemi),
  • Maintenance (Bakım),
  • Video Surveillance (Cabin, Cafgo and External Areas) Kabin, kargo ve dış bölgelerin video gözlemi,
  • Engine Health and Monitoring System (Motor Sağlıklı Çalışma ve İzleme Sistemi),
  •  Weather Radar (Hava Radarı)
E-bültene Abone Ol Merak etmeyin. Spam yapmayacağız.

Yazar

Havacılığa gönül vermiş kişiler olarak sizler için yazılar paylaşıyoruz.

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Hızlı yorum için giriş yapın.

Giriş Yap