Planör Nedir?
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Planör, hava akımlarından yararlanarak, uçmak için aerodinamik yapıya sahip olarak tasarlanmış, sabit kanatlı, hafif ve motorsuz hava aracıdır.
İnce, uzun kanatlarının yardımıyla, rüzgarla havalanır ve kanatları sayesinde süzülerek havada kalır ve iniş yapar. Planörlerin yapısı uçağın küçültülmüş haline benzer. Kokpiti tek veya çift kişiliktir. Motorsuz hava aracı olması sebebiyle, uçabilmesi için ilk önce planörün havaya çıkarılması gerekir. Genellikle planörlerin vinç ya da motorlu bir uçağa halat ile bağlanarak yükselmesi ve irtifa kazanması sağlanır. Belirli bir yüksekliğe çıkan planörün bağlı olduğu halat koparak, rüzgar ve uzun yapılı kanatları yardımıyla süzülerek havada kalır. Planörün kanatlarına çarpan hava akımı kaldırma gücü meydana getirerek planörün havada kalmasını sağlar. Kaldırma gücünü kullanabilmek için ise planörler, sağlam ama hafif olan maddelerden yapılır. İniş hızları bir uçağa göre çok düşüktür. Bu yüzden, plânörlerin altında tek bir iniş takımı tekerleği bulunur. Planörlerde lövye, pedallar ile kontrol edilir.
Sağa-sola yatmayı ve akrobasi hareketleri yapmayı sağlayan kanatlar, yükselme-alçalma ise lövye aracılığıyla kontrol edilir.
Planörün Tarihçesi
Kuşlara özenerek uçma merakında olan insanoğlu tarihte birçok uçuş denemeleri yapmıştır. Kuşların kanatlarına benzer büyük kanatlar yapıp takarak uçmayı başaran ilk insandan itibaren bu zamana kadar birçok hava aracı tasarlanmıştır.
1871 yılında ise ilk kez motorsuz bir hava aracı yaparak uçmayı başaran Alphonse Penaud tarafından tasarlanan “Phanophore” adını verdiği bu uçak, tarihteki ilk yapısal dengeli motorsuz uçaktır.
1886 yılında Alman mühendis Otto Lilienthal ise tarihteki ilk ilkel planörü icat ederek uçmayı başarmıştır. Lövye kullanarak planöre yön vermeyi de kazandırmıştır. Daha sonra İngiliz asıllı Percy Pilcher ise planöre tekerlek düzeneği yerleştirerek, planörün yere daha kolay iniş yapmasını sağlamıştır.
Planörün Yapısı
İlk planörün icadından itibaren bu zamana kadar geçen sürede gelişen planörler, günümüzde kontraplak ve fiberglas gibi çok hafif ama sağlam olan malzemelerden üretilmektedir.
Dar olarak tasarlanan gövdesi sayesinde planörün havayı kolayca yarmasını sağlar, motoru olmadığı için havada kalabilme ve süzülebilmesi için ince ve uzun olarak tasarlanan kanatları ise kaldırma kuvvetinden daha fazla faydalanabilmesini sağlar.
Planör Çeşitleri
1) Tek kişilik planörler: Hobi ve yarış yapmak için yetişmiş planör pilotları tarafından kullanılır. Modern fiberglas yarış planörlerin kanat açıklıkları, standart sınıf için 15 m, açık sınıf için 23 m’ye kadar olabilmektedir.
2) İki kişilik planörler: Eğitim uçuşlarında, uçuş kumandalarının öğretilmesinde ve iniş, kalkış eğitimlerinde kullanılırlar. Uçuş eğitimi için kullanılan planörlerin çoğu, ağaç yapılı gövdeden oluşan eski model planörlerdir.
3) Personel ve malzeme taşıma planörleri: Tarihte İkinci Dünya Savaşında olduğu gibi, personel ve malzeme taşımak için kullanılırlar.
Planör Pilotu Nasıl Olunur?
Planör pilotlu olabilmek için öncelikle başlangıç kursu, tekamül kursu ve ileri tekamül kurslarını başarı ile bitirmiş olmak gereklidir. Fakat bu kurslara katılabilmek için gerekli bazı şartlar vardır. Bunlar;
- Kurs başlangıç tarihinde 16 yaşından gün almış olmak.
- En az ilköğretim okulu mezunu olmak
- En az 150 cm, en fazla 195 cm boyunda olmak
- En az 45 kg, en fazla 90 kg ağırlığında olmak
- Alanında uzman 5 doktor (dahiliye, göz, kulak-burun-boğaz, ortapedi ve psikiyatri yoksa nöroloji) onaylı alınan heyet raporu karar hanesinde “Uçuşa ve atlayışa elverişlidir” yazmalıdır.
Başlangıç ve tekamül kurslarını başarı ile tamamladıktan sonra pilot olabilmek ve lisans alabilmek için 17 yaşını doldurmuş olmak gerekiyor. Teorik ve uçuş eğitimini tamamlayan pilot adayı için en az lise veya dengi okul mezunu olma şartı aranıyor. Uçabilmek için yetkili kurumlarda sağlık raporu ve sağlık sertifikası alması gerekiyor. Planör pilotluğu için 50 saat teorik yer dersi vardır. Uçuş eğitiminde ise 24 saat uçuş öğretmeni ile 6 saat de solo (yalnız) uçuş yapılmalıdır. Yalnız uçamayan veya yalnız uçmaya yeterli görülmeyen kursiyer, pilot lisansı alamaz. Eğitimde başarılı olabilmek için bu derslerden 75 ve üzeri puan almak gerekiyor.
Teorik dersler şunlardır;
- Hava hukuku
- Hava aracı bilgisi
- Uçuş performansı ve planlama
- İnsan performansı ve limitleri
- Meteoroloji
- Seyrüsefer
- Uçuş prensipleri
- Haberleşme usulleri
- Yelken-termik uçuş
- İlk yardım
- Acil durum usulleri
YORUMLARA GİT (0)
