Yakovlev Yak-130

4. ve 5. nesil savaş uçaklarına uygun ileri eğitimleri, yerini alması amaçlanan eğitmenlerden daha düşük maliyetlerle sağlamak için tasarlanmıştır. Rus Hava Kuvvetleri için geliştirilen Yak-130 uçağı bir uçak ailesidir. Bu aileye Yak-133 avcı uçağı, Yak-133IB avcı bombardıman uçağı, Yak-133R keşif uçağı, Yak-133PP Jammer / Trainer, Yak-133 gemi eğitmeni ve Yak-133 insansız keşif saldırı uçağı dahildir. Yakovlev, Yak-130’un BAE Systems Hawk’ın yarısı kadar maliyetli olduğunu iddia ediyor. Ayrıca Irkutsk’tan Armavir’e uçuş sırasında Yak-130 7,5 tondan az havacılık yakıtı tüketiyor. Bu rakam, Rus Hava Kuvvetleri’nde hizmet veren herhangi bir uçağın yakıt tüketiminden birkaç kat daha az.

Yak-130, pilotların eğitimi ve muharebe eğitimi ile basit ve zorlu hava koşullarında hava ve yer hedefleri için savaşta kullanılmak üzere tasarlanmış yeni nesil iki koltuklu bir jet savaş eğitmenidir. Bu uçak ilk geliştirildiğinde amacı Rus Hava Kuvvetlerinde ve tüm dünyadaki yabancı hava kuvvetlerinde L-29 ve L-39 eğitim uçağının yerine kullanılacak bir eğitim uçağı geliştirmekti. Geliştirdi de. Yak-130, çok çeşitli güdümlü ve güdümsüz silahlar sunabilen sınırlı bir kara saldırısı kabiliyetine sahiptir. Yak-130, dokuz harici sert noktada 3.000 kg’a kadar yük taşıyabilir; altı kanat altı, biri iç gövde altı ve iki kanat ucu bulunur. Uçağa bombalar, füzeler, hedefleme bölmeleri, harici yakıt tankları, gözetleme ekipmanları ve karşı önlemler yüklenebilir. Mig-29 Fulcrum gibi hazırlıksız / kirli hava alanlarından kalkışa izin veren uçak yerde çalışırken hava girişleri kapılarla kapatılabilir. Harika bir manevra kabiliyetine ve mükemmel kalkış ve iniş özelliklerine sahiptir. Yak-130, mükemmel düşük hızlı çalışma özelliklerine ve yüksek bir tırmanma oranına sahiptir. Uçakta ayrıca her pilot için üç adet 150 x 200 mm (6 x 8 inç) ekrana sahip cam bir kokpit ve yeni geliştirilmiş bir navigasyon ve silah sistemi bulunuyor. Pilot, kask takılı bir hedef belirleme sistemine sahiptir. Yak-130, maksimum + 8g ila -3g arası bir g yüküne sahiptir ve Su-30, MiG-29, Mirage, F-15, F- dahil olmak üzere mevcut operasyonel ve gelişimsel savaş uçaklarına özgü uçuş manevralarını gerçekleştirebilir. 

Yak-130, Çekoslovakya üretimi Aero L-29 Delfín ve Aero L-39 Albatros’ların yerini alması amacıyla diğer adaylar olan Sukhoi S-54, Myasishchev M-200 ile Mikoyan MiG-AT arasından seçilmiştir. Yak-130, 2016 yılında, 6.000’den 9.000 kg’a kadar olan ağırlığa sahip, seri üretim turbojet uçaklar sınıfında, farklı irtifalarda faydalı yük ile ve onsuz tırmanma oranlarında Rusya ve dünya rekorları kırdı. İlk uçuşunu yaptığında 1996 yılının Nisan ayının sonundaydı. Şu anda uçak, Irkut Corporation JSC’nin şubesi olan Irkutsk Havacılık Fabrikasında seri üretilmektedir ve Rus Havacılık ve Uzay Kuvvetleri’nde ve yurtdışında başarıyla hizmet vermektedir.

Yak-130 eğitim ve savaş temele alınarak oluşturuldu. Bu uçak Sovyetler dağıldıktan sonra Rusya’da inşa edilen ilk uçak oldu. Rus Hava Kuvvetleri tarafından sipariş edilen ilk Yak-130, Ağustos 2009’da Sokol’da uçuş kabul testini tamamladı. Rus Hava Kuvvetleri, Şubat 2010 ile Nisan 2010 arasında 12 Yak-130’un ilk dördünü aldı. Diğer beş uçak, Nisan 2011’de teslim edildi.  Yak-130 (daha önce AEM-130), Aermacchi ile ortaklaşa geliştirildi. Ortaklığın iptal edilmesinden sonra, Aermacchi bir batı versiyonu olan Aermacchi M- 346’yı geliştirdi.