Aero L-159 Alca

Aero L-159 Alca, Çekoslovakyalı firma olan Aero Vodochody tarafından üretilen hafif ses altı saldırı jetidir. Başlarda uçakların hepsi kullanılıyordu. Ancak 2003’te ülkenin ekonomik durumundan dolayı görevdeki uçak sayısı yirmi dörde düşürüldü. Ve geri kalan uçaklar depolandı. Ancak bir kaç yıl sonra uçaklar askeri ve sivil amaçlı Irak Hava Kuvvetleri ve Draken International’a satıldı. Uçağın 2007’de farklı varyantları yeniden inşa edildi. Hatta 2017’de Aero Vodochody, Irak Hava Kuvvetleri için yeniden L-159T1’i piyasaya sürdü.

1989 Kadife Devriminden sonra dönemin Cumhurbaşkanı Václav Havel, savunma sanayisini geliştirmeye karar verdi. Ve bu karar Aero Vodochody’in dikkatini çekti. Daha sonrasında Sovyetler Birliği’nin dağılması üzerine Aero şirketi L-39 geliştirmelerine hız verdi. Bir süre bu uçak satıldı. Ancak daha sonra yetersiz olduğu için yerine daha gelişmiş turbofanlara L-59 modeli piyasaya sürüldü. 1993’te bir grup Çek askeri tarafından eski Sovyet uçakların yerine kullanılması için yeni model bir yerli uçak projesi başlatıldı. Başta bu proje için Aero L-x süpersonik avcı uçağı seçilerek geliştirilmesine karar verildi. Ancak bu uçağın geliştirilmesi çok pahalı olduğu görülünce Aero L-x’in yerine Aero L-159’un kullanılmasına karar verildi.

1994-1997 yılları arasındaki geliştirmelerde daha çok Batı üretimi olan sistemler kullanıldı. Ve L-39 gövdesi esas alınarak iki koltuklu bir uçak tasarlandı. Ancak L-39′ nazaran savaş yetenekleri daha gelişmiş bir uçak planlandığı için tasarımda bazı değişiklikler yapıldı. Bunlardan bazıları gövde güçlendirildi, kokpit kompozit ve seramik balistik zırhla güçlendirildi ve radarın yerleştirilmesi için uçağın burnu genişletildi. Uçakta yanmayan Honeywell/ITEC f124-GA-100 turbofan motoru kullanıldı. Uçak hava keşif, havadan yere veya havadan havaya gibi farklı görevler için özel cihazlarla donatılabilirdi. Uçak geliştirmelerini 1997’de bitirdi. Ve uçak ilk uçuşunu 2 Ağustos 1997’te gerçekleştirdi.

Geliştirmeler devam ederken 1995’te Çek Cumhuriyeti 72 L-159A tek kişilik uçak filosu sipariş etti. Bu siparişin sözleşmesi 4 Temmuz 1997’de imzalandı. İmza atılması için bu kadar beklenmesinin sebebi filo genelinde çok büyük bir değişim kararı alındığı için Çek Hükümeti kendisine finansman bir destek aradı. Ve bu destek için 1998’te Boeing şirketini Aero Vodochody’e katılmaya davet etmeye karar verildi. Başta Boeing şirketi bu teklifi kabul etti. Ancak Boeing şirketi 2004’te projeden ayrılma kararı verdi. Bu karar üzerine Aero şirketi özelleşmeye karar verdi. Ve şirket ekim 2006’da Penta Investments’a satıldı.

Genel özellikleri

• Mürettebat: 1 (L-159A), 2 (L-159B, L-159T1 / T2)
• Uzunluk: 72 m (41 ft 9)
• Kanat Açıklığı: Uç tankları dahil 9,54 m (31 ft 4 inç)
• Yükseklik: 4,87 m (16 ft 0 inç)
• Kanat Alanı: 8 m 2(202 fit kare)
• Kanat Profili: NACA 64A012
• Boş Ağırlık: 350 kg (9.590 lb)
• Kalkış Ağırlığı: 8.000 kg (17.637 lb)
• Güç Ünitesi: 1 × Honeywell/ ITEC F124-GA-100 turbofan motor, 28,2 kN (6,300 lbf) itme

Verim

• Maksimum Hız: 936 km / s (582 mph, 505 kn)
• Asla Hızı Aşma: 960 km / s (600 mph, 520 kn)
• Aralık: 1,570 km (980 mi, 850 nmi)
• Savaş Menzili: 565 km (351 mil, 305 nmi) lo-lo-lo, silah bölmesi, 2 × Mark 82 bomba , 2 × AIM-9 Sidewinder ve 2 × 500 l (130 US gal; 110 imp gal) düşme tankları
• Servis Tavanı: 200 m (43.300 ft)
• Tırmanma Oranı: 62 m / s (12.200 ft / dak)