British Aerospace 146

Takvimler Ağustos 1973’ü gösterdiğinde o zamanki Hawker Siddeley Aviation İngiliz Hükümetinin desteği ile dört küçük turbofanla çalışan kısa menzilli bir yolcu uçağı geliştireceğini açıkladı. Bu uçağa HS.146 adını vermişlerdi. Ancak o dönemlerde patlak veren Orta Doğu savaşları, petrol ambargoları ve daha fazla engel, hükümeti geri adım atmaya zorladı.Yıllar sonra 10 Temmuz 1978 yılında projeye yeniden İngiliz Hükümetinin desteği ile devam edilme kararı alındı.

HS.146’nın adı, British Aerospace kurulduktan sonra adı BAE 146 olarak değiştirildi.Ve projeye British Aerospace adı altında devam edildi. Daha sonra ilk prototipler olan BAE 146-100 ve BAE 146-200 varyantları geliştirildi. Bu iki varyantın arasındaki gözle görülecek en büyük fark BAE 146’nın biraz daha uzun olması idi. Ve bu iki prototipi BAE 146-300 takip etti.

BAE 146-100 ilk uçuşunu 3 Eylül 1981’de yaptı. Ardından BAE 146-200 ise ilk uçuşunu 1 Ağustos 1982 yılında yapmıştır. BAE 146-100 ilk serfitikasını 20 Mayıs 1983 yılında almıştır. Yıl içinde de BAE 146-200 ilk serfitikasını aldı. BAE 146-300 ise 1 Mayıs 1987 yılında ilk uçuşunu yapmış olup Eylül 1987’de ilk serfitikasını almıştır.

Başlangıçta böylesine küçük bir uçağa neden 4 adet motor takıldığı epey bir eleştirildi.Aslında eleştiriler mantklı ve haklı eleştirilerdi çünkü 4 motor bakım maliyetlerini epey bir arttırmıştı. Ancak artı bir yönü de vardı.Artı yönü ise havada motor kaybı yaşandığı zaman hiç etkilenmemiş olacaktı. BAE 146-100 82 yolcu kapasitesi ile sınırlıydı.BAE 146-100 ve BAE 146-200 ALF 502R-5 turbofan motorlarını kullanmışlardır.

Uçağın diğer bir varyantı ise BAE 146-200QT adlı kargo varyantıydı. BAE 146-200QT’nin kargo kapasitesi 11.825 kilogram idi. BAE 146-100QT denen kargo versiyonu da vardı ancak bundan sadece 1 adet üretildi. BAE 146-200CC2 denilen bir varyantı da geliştirildi.Bu işin ilginç tarafı uçağın VIP olarak geliştirilmesi ve Kraliyet Hava Kuvvetleri için olmasıydı.

BAE 146’nın hiç alışılmadık varyantlarıda vardı.Bence bunun en ilginç olanı ise BAE 146-301ARA idi.ARA denmesinin sebebi Atmosferik Araştırma Uçağı olmasıydı. İngiliz Havadan Atmosfer Ölçüm Tesisi tarafından 2004’den bu yana kullanılıyor.Bir diğer ilginç varyant ise BAE 146-100STA uçağıydı.Ancak kimse bu uçağı almadı. Diğer varyantlardan farklı olarak havadan havaya yakıt ikmali yapabiliyordu.

Bu varyantlar bir yana RJ100 RJ115 gibi varyantları da üretildi. Bunlarıda kimse almadı. Demek ki neymiş her şeyi tadında bırakmak gerekiyormuş:) Ama RJ120 denen bir varyantı daha sunuldu bu uçakta ise Boeing 737-800 motoru olan CFM-56 motorları kullanılacaktı. Bunun için yeni bir kanat bile tasarland. Ancak hiç üretilmedi.Airbus ve Rolls-Royce arasında 2017’de bir RJ100’ü hibrit elektrik enerjisine dönüştürmek için bir anlaşma bile sağlanmıştır. Projeye E Fan X adı verilecek ilk uçuşunu ise 2021 yılında yapacaktı. Ancak Covid-19 salgını nedeniyle ne yazık ki bu proje de iptal edildi. Gerçekten Covid-19 salgını ticari sektörünü çok derinden etkiledi.

BAE 146-200 Teknik Özellikleri

• Mürettebat: 4
• Yolcu kapasitesi: 85-100
• Uzunluk: 28.55 metre
• Kanat açıklığı: 26.34 metre
• Yükseklik: 8.61 metre
• Boş ağırlık: 33,300 kilogram
• Azami kalkış ağırlığı: 42,200 kilogram
• Motor: 4 × Lycoming ALF 502 R-5 turbofan