BRITISH HAVAYOLLARI 5390 UÇUŞU

10 Haziran 1990’da Birmingham havalimanından Malaga havalimanına gitmek üzere havalanan British Havayollarının BAC One-Eleven 528 FL tip uçağının 5390 sayılı uçuşunda kalkıştan kısa bir süre sonra uçak seyir irtifasına tırmanırken kokpit ön camı aniden patladı ve kaptan pilot kısmen dışarı çıktı. Hava basıncı kaptanın ön camının ve camdaki cıvataların havaya saçılmasına neden oldu. Kısmen dışarı sarkan baygın veya ölü olduğu düşünülen kaptan pilot, kabin ekibi tarafından ayaklarından tutuldu çünkü yardımcı pilot kaptan pilotun bırakılmasının motor ve kanat arızasına sebep olabileceğini düşündü. Bu sırada yardımcı pilot hemen kule ile iletişime geçerek acil iniş için sıraya girdi ve emniyetli bir şekilde uçağı havalimanına ulaştırmayı başardı. Uçakta bulunan 81 yolcunun tamamı tek bir yaralanma olmadan karaya çıktı. En büyük mucize ise kaptan pilotun havada yaşadığı korkunç anlar sonrasında kalıcı bir hasar almadan hayatına devam etmesiydi. Ancak uçuşun ilerleyen zamanında da gerçekleşebilecek bu kaza ölümlere sebebiyet verebilirdi.

KAZA ARAŞTIRMA SÜRECİ VE KAZANIN NEDENİ

Kazanın ardından araştırma ekibi kazanın nedenini ortaya çıkarmak için araştırmalar yaparken kokpit camındaki hatalı cıvataları fark ettiler. Camı değiştiren kişi yanlış tip cıvataları kullanmıştı. Kullanılan cıvatalar olması gerekenden daha darlardı. Peki bu olay nasıl gerçekleşmişti?

BAC 1-11 tipi bu uçağın uzun bakım emirleri arasında yeni bir kokpit camı değişimi yer almaktaydı. Uçakta yapılan tüm işleri denetlemekten ve incelemekten sorumlu olan uçak bakım mühendisi kokpit camını kendi değiştirmeye karar verdi. Camı değiştirmek için işe koyulduğunda yeterince iyi olduğunu düşünerek hava aracı bakım kılavuzunu kullanmaya gerek duymadı. Ancak bu onun yaptığı ilk hata değildi. Kokpit camının cıvatalarını sökerken çoğunun korozyona uğradığını gördü. Kokpit camının yeni cıvatalarla montajlanması gerektiğine karar vererek çıkardığı cıvataların yenisini bulmak için malzeme deposuna gitti. Cıvataları görsel olarak kıyaslayarak aynı olduklarına karar verdiği cıvataları alarak camı montajlamak üzere uçağın yanına gitti. Ancak gözleri sandığı kadar iyi değildi. Karar verdiği cıvata asıl olanlarla aynı boyda olsa bile çapları daha küçüktü. Bu da kokpit camının neden basınçla fırladığını açıklamakta.

KAZA SONUCU ALINAN ÖNEMLİ KARAR

Kaza sonrası hatayı yapan bakım mühendisi uçağın bakımını kılavuzuna göre yaptığından emin olmak için çaba sarf etmediğinin farkındaydı ancak verdiği kararın gayet normal olduğunu savundu. Bu rahatsız edici durum sonrası ise uçak bakım mühendislerinin de periyodik olarak yeniden eğitim almaları önerildi. En kritik olan bu öneriydi çünkü günümüzde bakım mühendisleri gerçekten de birkaç yılda bir yeniden sertifikalandırılmakta. Böylelikle emniyetli uçuş için yeni bir kural yazılmış oldu. Bu kuralın kanla yazılmış olmaması kazanın teselli edici yanı olabilir. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.