Dornier 328

Dornier 328 turboprop motor ile çalışan bölgesel bir yolcu uçağıdır. İlk başta Alman Dornier Luftfahrt GmbH tarafından üretildi. Daha sonra 1996’da Fairchild Aircraft şirketi projeyi satın aldı. Şirket 328 ailesini Oberpfaffenhofen’de imal ederek ürün hattı desteğini arttırdı. Son olarak Fatih ve Eren Özmen olan ABD menşeli Sierra Nevada Corporation (SNC) projeyi satın aldı. Ve uçak Türkiye’nin ilk yerli yolcu uçağı projesine eklendi.
Asıl üretici olan Dornier şirketi, 2. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında önemli hava aracı üreticilerinden olmuştur. Şirket 1985’te Daimler-benz Grubu’na katıldı. Fakat daha sonra Dornier kendi üstüne düşen hisseleri satarak tekstil işine girdi. Daimler-benz de savunma, uydu, uçak ve medikal gibi bölümlere ayrıldı. Şirket her ne kadar dağılsa da hâlâ DASA ( Alman Havacılık Şirketi) içinde yer alıyordu.

Dornier 328, 1984’te havacılık ihtiyaçları doğrultusunda planlanmıştır. Bu plana göre 30 koltuk kapasitesine sahip hızlı, sessiz ve bakımı kolay bir banliyö uçağı planlandı. Piyasa ihtiyaçlarına göre planlanan 328’in diğer firmaların uçaklarının önüne geçmesi planlandı. Projeye bir süre ara verildi. Ve daha sonra firma birleşmesi sonucunda iki firma kararıyla proje tekrar 1988’de hayata geçirilmesi için  başlatıldı. Altı aylık bir değerlendirme sonucu birçok plan içinden Pratt & Whitney’in güç santrali seçildi. Bu seçimi Hartzell’den altı kanatlı kompozit pervane izledi. Ayrıca Dornier için dijital cam kokpit tercih edildi.
İlk prototip Ekim 1991’de sunuldu. Ve prototip 328 ilk uçuşunu 6 Aralık 1991’de yapmasına rağmen Mayıs 1991’de ABD merkezli bir havayolu olan Horizon Air tarafından 35 tane sipariş verdi. 14 Aralık 1994’te prototiplerden biri pervanenin gövdeyi delmesi sonucu kontrol kaybı yaşadı. Prototip kendi etrafında 280 derece dönmeye başladı ve kontrol 5.000 feet kaybedildikten sonra geri kazanıldı.

1990’ların başından birçok firma turboprop uçak çeşidini piyasaya sürdü. Ve bu dönemde bölgesel jetler çok ilgi görmeye başladı. Böyle bir piyasa durumu olmasına rağmen Dornier 328 13 Ekim 1993’te piyasa sürüldü. Diğer uçaklara göre avantajı daha sessiz ve hızlıydı. Ama yine de proje ikinci döneminde çok fazla ilgi görmemeye başladı. Bu durum şirkete çok fazla para kaybettirdiği için 1991’de planlanan 48 kişilik modeli bir süre daha hayata geçirilemedi.
Fairchild Dornier’in iflasından sonra AvCraft Aviation projenin tüm haklarını satın aldı. Fakat şirket üç yıl sonra iflas etti. Haziran 2006’da 328 Support Services GmbH proje için tip sertifikası aldı. Şubat 2015’te ABD mühendislik şirketi Sierra Nevada Corporation, 328 Support Services GmbH şirketini satın aldı. Daha sonra Sierra Nevada’nın sahibi olan Fatih Özmen Ankara 328’i üretmek istedi. Haziran 2015’te Türk ve TR328 ve TRJ328 bölgesel uçak projeleri başlatıldı. İlk uçuşların 2019’da gerçekleştirilmesi planlanıyordu. Fakat artan maliyetler ve ilgi görme olasılığından şüphe duyulduğu için projeler 2017’de terk edildi. Ama Sierra Nevada şirketi projeleri canlandırmak için başka araçlar aradı. Daha sonra şirket Almanya’da yeni bir 328 yapmaya karar verdi.

TASARIM
Dornier 328, kısa mesafeli yolcu uçuşları için tasarlanmış, çift turboprop motorlarına sahip bölgesel bir uçaktır. Deutsche Aerospace bu uçak için “üçüncü nesil uçak” açıklamasını yaptı. Uçağın yüksek hızlar için tasarlanmış olağan dışı aerodinamiğe sahip gövde tasarımı vardır. Uçak kendi sınıfında bulunan uçaklardan daha yüksek seyir ve yaklaşma hızına sahiptir. Deutsche Aerospace’e göre, 328 “en düşük gürültü seviyesi, en geniş kabin, en yüksek ayakta durma odası, en geniş kabin zemini ve üç yan yana sınıftaki en geniş koltuklar” özelliklerini barındırıyordu. 328, yarı hazır hava pistlerde ve pistlerde çalışabilir, geri çekilebilir iniş takımı, yüksek yüzdürme lastikler, yönlendirilebilir burun dişlisi ve çakıl koruması ile donatılmış özellikler içeriyor.
Tamamen geri dönüşümlü bir çift Pratt ve Whitney PW119C turboprop motoru kullanıldı. Pervane kanatları, düşük dönüş hızları, pervane senkronizasyonu ve altı kanatlı bir kombinasyonun kullanılması nedeniyle rakiplerine kıyasla çok daha az gürültü üretir. Hatta 1990’larda üretici ses için alınan önlemlerden dolayı birçok modern jet uçağından daha az gürültüye sahip iç kabine sahip olduğunu iddia etti. Yolcu ve kargo operasyonları için yolcu ve kargoları ayıran hareketli bir duvara sahiptir. Aynı zamanda tıbbi tahliye düzenlemesi içerir. Ve 328 şuana kadar yapılmamış olan yolcu konforunu sağlamak için daha büyük bir yolcu kabinine sahiptir.

328 mükemmel bir seyir ve tırmanış kabiliyeti sağlayan süperkritik kanat tasarımına sahiptir. Rakiplerinden çok daha fazla kompozit kullanılarak üretilen bir tasarımdı. Bu sayede ağırlığını yüzde yirmi azalttı. Ayrıca gövde boyunca çeşitli malzemeler kullanıldı. Bunların arasında, basınç gövdesi ve kanat kutusunun çoğu için alüminyum alaşım, kuyruk konisi için titanyum alaşım ve dikey dengeleyicinin radomu ve ön kenarı için cam elyaf takviyeli plastik kullanıldı. Gövde boyunca gürültü emici; kabin duvarı titreşimi ve gürültü aktarımını azaltmak için izolatör braketlerinden kullanıldı.

GENEL ÖZELLİKLERİ
Mürettebat: 3 (2 Pilot, bir Uçuş Görevlisi)
Kapasite: 30 ila 33 ( Birinci Sınıf Yapılandırmada 14 ) / 4.890 kg (10.781 lb) yük
Uzunluk: 21,23 m (69 ft 8 inç)
Kanat açıklığı: 20,98 m (68 ft 10 inç)
Yükseklik: 7,05 m (23 ft 2 inç)
Kanat alanı: 40 m 2 (430 sq ft)
Kanat Profili : A-5 Yap 
Boş ağırlık: 9,100 kg (20,062 lb)
Maksimum kalkış ağırlığı: 13.990 kg (30.843 lb)
Motor: 2 × Pratt & Whitney Canada PW119B turboprop motor, her biri 1.625 kW (2.179 hp)

VERİM
Seyir hızı: 620 km / s (390 mil / saat, 330 kn)
Menzil: 1.852 km (1,151 mi, 1,000 nmi)
Hizmet tavanı: 9.492 m (31.142 ft)


E-bültene Abone Ol Merak etmeyin. Spam yapmayacağız.

Yazar

Havacılığa gönül vermiş kişiler olarak sizler için yazılar paylaşıyoruz.

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Hızlı yorum için giriş yapın.

Giriş Yap