North American F-100 Super Sabre

North American F-100 Super Sabre 1954 yılında tanıtılan bir Amerikan savaş uçağıdır. Süpersonik hızlara sahip olan F-100, Kore Savaşı sırasında büyük başarı elde etmiş olan önceki F-86 Sabre’nin bir üst versiyonudur. Erken performans ve kullanım sorunları ile boğuşsa da, uçağın nihai versiyonu olan F-100D, Vietnam Savaşı sırasında hem avcı hem de yer desteği rolünde yoğun bir kullanım gördü.

F-100, daha yeni uçaklar piyasaya çıktıkça yavaş yavaş ülkeler tarafından hizmetten çıkarılmıştır. Ayrıca F-100 Super Sabre bir zamanlar ülkemizin de hava kuvvetlerine girmiştir. Bu arada 1964 yılında Kıbrısta gerçekleştirilen uyarı uçuşunda kullandığı F-100 uçağı Rumsavarlar tarafından vurularak düşürülen daha sonra Rumlar tarafından işkenceye uğrayıp hayatını kaybeden şehit Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel’i saygı ve minnetle anıyoruz.

Uçağın ilk prototipi olan, YF-100A ilk uçuşunu 25 Mayıs 1953 yılında yapmıştır. İkinci prototip ise 14 Ekim 1953’te uçtu. North American F-100A’nın gelişmiş bir versiyonu olan F-100C avcı-bombardıman uçağıdır. Ve uçak havada yakıt ikmali yapma yeteneğine sahipti. Ayrıca F-100 mühimmat taşımaya yarayan sekiz adet kanat altı pylon ile donatılmıştır. F-100C Pratt & Whitney’in J57-P-21 motoruyla uçmaktaydı. F-100C’den toplam 476 adet üretilmiştir. Ancak, Hava Kuvvetlerinin ihtiyaçlarını karşılamak için uçağın F-100D versiyonunu geliştirilmiştir.

F-100D Super Sabre, daha keskinleştirilmiş kanatlara sahipti. Ayrıca elektronik karıştırmalara karşıda dayanıklıdır. Alçak İrtifa Bombalama Sistemine de sahipti. F-100’ün son versiyonu ise F-100F’dir. Toplam 339 adet üretilmiş ve iki koltukluydu. ‘C’ ve ‘D’ versiyonları avcı-bombardıman uçakları ve anti-SAM füze atabilme kabiliyetine sahiptiler. F-100D Vietnam Savaşında görev açısından etkili bir uçak olduğunu kanıtlamıştır.

F-100’lerin Türkiye macerası ise 1958 yılında başlamıştır. 1958 yılının Ekim ayında Amerikan Hava Kuvvetlerinin pilotları tarafından Eskişehir’e gelmiştir. İlk gelenler F-100D ve F-100F modelleri olup USAF envanterinden gönderilmiştir. Bu uçaklardan toplam 163 adet teslim alınmıştır. Vietnam Savaşı’nın ilk yıllarında görev alan F-100’ler MiG-17’lerin üstün manevra yetenekleri, MiG-21’lerin manevra yeteneklerine ilaveten Mach-2’yi aşan hızları karşısında başarılı olamayıp geri çekildiler ve F-4E “Phantom-2″lerle Değiştirilmiştir. Şimdi ise F-100 uçağının başlıca versiyonlarına bakalım.

YF-100A

İlk prototiptir.

F-100A

F-100’ün tek kişilik avcı versiyonudur.

RF-100A

1954’te fotoğraflı keşif için modifiye edilmiştir. Alt gövde bölmesine kamera yerleştirilmiştir. 1958’de USAF hizmetinden emekli olan hayatta kalan dört uçak, Çin Hava Kuvvetleri’ne transfer edilmiştir ve 1960’ta emekliye ayrılmıştır.

F-100BI

F-100B’nin önleme versiyonudur.

F-100C

Avcı-bombardıman kabiliyetine sahiptir. Yakıt ikmali yapabilmektedir ve J57-P-21 motorunu kullanmaktadır. İlk uçuşunu Mart 1954 yılında yapmıştır.

TF-100C

F-100C’nin iki koltuklu bir eğitim versiyonudur.

F-100D

Tek koltuklu, daha gelişmiş aviyonikler, daha büyük kanatlara sahiptir.

F-100F

İki koltuklu eğitim versiyonudur. 366 adet üretilmiştir.

F-100J

Japonya için planlanmış tüm hava koşullarına uygun ihracat versiyonudur.

F-100L

J57-P-55 motorlu üretilmemiş versiyondur.

F-100N

Basitleştirilmiş aviyoniklere sahip üretilmemiş versiyondur.

F-100 Super Sabre Teknik Özellikleri

• Uzunluk: 15 metre
• Kanat Açıklığı: 11 metre
• Yükseklik: 5 metre
• Mürettebat: 1
• Maksimum Kalkış Ağırlığı: 15.700 kg
• Boş Ağırlık: 9.500 kg
• Maksimum İrtifa: 46.000 feet
• Maksimum Hız: 1390 km/h