Piste Hassas Yaklaşma (ILS) Kategorileri: CAT1- CAT2- CAT3 Nedir?

Merhaba arkadaşlar. Bugünkü yazımızda size piste hassas yaklaşma kategorilerinden bahsedeceğiz.

Pilotlar kötü hava şartlarında, görüşün sıfır olduğu anlarda uçak içindeki cihazları, göstergeleri ve seyrüsefer yardımcılarını kullanarak piste güvenli iniş gerçekleştirirler.  

Bu sisteme piste hassas yaklaşma sistemi (ILS- Instrument Landing System) denir. Sistem uçağın pistin başına kadar hassas yaklaşmasını sağlayarak inişi sorunsuz gerçekleştirmesine yardımcı olan bir seyrüsefer sistemidir.  

Çalışma prensibi ise şu şekildedir; iki adet radyo vericisi vardır ve bu radyo vericilerinden piste en uzak olan kısmındaki, uçağa yatay düzlemde sinyal gönderir, piste yakın olan kısmındaki verici ise dikey düzlemde sinyal göndererek sistemin çalışmasını sağlar. Çalışan sistem kokpitte bulunan vericiler sayesinde algılanarak uçağın güvenli iniş yapmasını sağlar. 

ILS sistemi, sadece iyi altyapısı olan ve çoğunlukla yoğun yolcu kapasitesine sahip havalimanlarında bulunur. Ülkemizde yaklaşık 19 havalimanında ILS sistemi bulunmaktadır.  

ILS kendi arasında, uçağın 60 metreye kadar alçalabildiği CAT I, 30 metreye kadar alçalabildiği CAT II ve sıfır seviyesindeki CAT III olmak üzere 3 kategoriye ayrılır. CAT III’ de ise kendi içerisinde üç farklı kategoriye ayrılır.  

CAT İngilizce’de kategori anlamına gelir ve bu kategoriler görüş mesafesinin limitlerine göre belirlenir. 

CAT KATEGORİLERİNİN ŞARTLARI NELERDİR? 

CAT I: Bu şartlarda uçak, otomatik pilot tarafından manuel veya otomatik olarak kontrol edilebilir 60 metreden alçak olmayan karar yüksekliği veya minimum 800 metre görüş mesafesi veya 550 metre pist görüş mesafesi mevcutsa yapılabilir. Genellikle bütün uçaklarda bulunur. Fakat kullanabilmek için havalimanının altyapısında da ILS bulunması gerekir. 

CAT II: Bu operasyonda localizer kritik sahaları her zaman uçaklardan veya araçlardan arındırılmış olmalıdır. İnişin gerçekleşmesi için yatay görüş mesafesinin 300 metre ve dikey görüş mesafesinin 30 metre olması gerekmektedir. Bu koşullarda pilot CAT II inişine karar vermesiyle iniş gerçekleşebilmektedir. 

CAT III: Bu operasyonda Localizer kritik sahaları her zaman uçaklardan veya araçlardan arındırılmış olmalıdır. Bu sistem 3 kısma ayrılmıştır. Görüş mesafesinin çok az olduğu durumlar 3 kısımda incelenmiş ve CAT 3a, CAT 3b, CAT 3c olarak ayrılmıştır. 

• CAT3a: Dikey mesafenin 100 feet’e kadar düştüğü durumlarda ve yatay görüşün 200 metre olduğu durumlarda kullanılabilir. Türkiye’de CAT3a sisteminin aktif olarak kullanıldığı 2  meydan vardır.  
• CAT3b: Dikey mesafenin (DH) en az 25 feet ve yatay mesafenin (RVR) 125 metre olduğu durumlarda kullanılır. 
• CAT3c: Bu sistemde DH (karar yüksekliği) ve RVR (pist görüş mesafesi )için minimum mesafeler bulunmamaktadır. 

 Bu yazıyı da beğenebilirsiniz:

Windshear (Rüzgar Kayması) Nedir?