Suhoy Su-24

Suhoy Su-24 Rus yapımı ünlü Avcı-Bombardıman uçağıdır. Sovyetler Birliği, 1960’ların ortasında süpersonik olarak uçabilen ve düşük seviyedeki hedeflere saldırabilen uzun menzilli bir bombardıman uçağı geliştirmeye karar verdi. İlk prototip T6-1 olarak adlandırılmıştı. İlk prototip olan T6-1 ilk uçuşunu 2 Temmuz 1967’de yapmıştı. Ve delta kanatlı idi. T6-2I olrak yeni bir prototip daha çıkmıştı. T6-2I’nın kanat yapısı T6-1 gibi delta kanatlı değil neredeyse F-14 Tomcat uçağına benzer bir kanat yapısına sahipti. Kanatları hızlanınca geriye çekiliyordu. Buna VG kanat deniyor. T6-2I ise 17 Ocak 1970’te uçuşunu yapmıştır. T6-2I umut verici görünüyordu ve onu dört prototip daha izledi, T6-3I, T6-4I, T6-5I, T6-6I ve T6-3I idi. Prtotip testleri birkaç yıl daha sürdü. Ardından 1975 yılında Su-24 resmi olarak tanıtılmıştır. Su-24’ün Batı muadili ise F-111’dir. Gerçekte, Su-24, F-111 ile benzememesine rağmen, Su-24’ün, bir tek VG kanadı dışında, Amerikan tasarımına yani F-111’e benzememektedir. Su-24’ün NATO adı ise Fencer’dır.

Su-24C

Su-24’ün diğer bir varyantı ise Su-24C’dir. Su-24C daha çok alüminyum alaşımdan üretilmiştir. Aynı zamanda uçakta Lyulka AL-21F-3 turbojet motoru kullanılmıştır. Su-24C de 8 yakıt depo eki vardı. Bunlar kanatlarda ve gövde altlarında idi. Su-24C Gryazev-Shipunov GSh-6-23 isimli 6 namlulu 23 milimetrelik makineli top kullanıyordu. Bu top 9.000 top atabilme kabiliyetine sahipti. Su-24C hava-yer füzesi olarak KH-23 ile KH-25 füzeleri bulunduruyordu.

Su-24M ve Su-24MK

Şimdi ise SU-24’ün diğer bir varyantları olan SU-24M ve SU-24MK’yı inceleyeceğiz. 1975’te, önemli değişikliklerle yeni bir Su-24 varyantı üzerinde çalışmalar başladı ve bu varyant 1978’de NATO adı ile “Fencer-D” olarak söylenen “Su-24M” olarak üretime girdi.Bu modelde değişiklikler ise yeni IRS, radyo altimetre,merkezi işlemci, ve radyo ve navigasyon sistemleri genel olarak  yenilenmiti. Ayrıca PNS-24M adlı navigasyon saldırı sistemi vardır. Ve uçağın kokpitinin biraz önüne yakıt ikmali yapabilmesi için bir yer açılmıştır. Su-24M nükleer saldırı bile gerçekleştirebilmekteydi.

 Su-24MK Su-24M’in ihracat versiyonuydu. Su-24MK, biraz daha düşürülmüş aviyonikler haricinde Su-24M ile neredeyse aynıydı. NATO adı ise yine ”Fencer-D” olarak kaldı. Suriye 1989 yılında 22 adet Su-24MK almıştır. Bunun yanında Libya, Cezayir, İran, Irak gibi ülkeler de Su-24MK’yı satın almıştır.

Su-24MR ve Su-24MP

Su-24MR, Eylül 1980’de ilk prototipin ilk uçuşu ile “R” nin “razvedchik / keşif” anlamına geldiği için adı Su-24MR olarak değiştirildi. NATO’daki adı ise ”Fencer-E” olarak belirlenmiştir. Adındaki R harfinden anlaşılacağı üzere Su-24’ün keşif varyantıdır. Su-24MR’nin orta gövdesine bir adet kızılötesi görüntüleyici ve kamera yerleştirilmiştir. Aynı zamanda gövdenin altına sinyal istihbarat bölmesi yerleştirilmiştir.

Su-24MP’nin NATO adı ise ”Fencer-F” olarak değiştirilmiştir. Su-24MR’den tek farkı ise kokpitin hemen arkasında daire şeklinde bir anten vardır. Su-24MP yalnızca 20 adet üretilmiştir.

Su-24 Teknik Özellikleri

• Mürettebat: 2
• Rol: Avcı-Bombardıman
• Maksimum İrtifa: 54.000 feet
• Hava-Yer Füzeleri;
  • Kh-25ML
  • Kh-25MR (Kh-23M)
  • Kh-29L
  • Kh-29T
  • Kh-58E,
  • Kh-58E-01
  • Kh-31P 
  • Kh-31A
  • Kh-59,
  • Kh-59ME
  • S-25LD
• Hava-Hava Füzeleri;
  • R-60MK (R-60),
  • R-73E