Uçak Yakıtı

Uçakların motorları çalıştırabilmesi ve güç üretebilmesi için tıpkı otomobillerde olduğu gibi yakıta ihtiyacı vardır. Yakıtın uçağa yüklenmesi işlemine yakıt ikmali adı verilir. Havada ve karada olmak üzere iki çeşitte gerçekleştirilebilir. Havada yakıt ikmali genellikle askeri jetlere uygulanır. Yerde yapılan yakıt ikmali, yolcu ve kargo uçuşlarından önce kokpit ekibinin uçacağı rotaya göre belirlemiş olduğu gerekli miktarda yakıtın akaryakıt tankeri veya dispenser adı verilen sistemler ile uçağın kanatlarında bulunan yakıt tanklarına yüklenmesi işlemidir.

Küçük ve az yoğunlukta olan havalimanlarında, tankerler aracılığıyla taşınan yakıt, uçakların kanatlarında bulunan girişlerden pompalanır. Büyük havalimanlarında ise “hidrant” adı verilen sistemler kullanılır. Bu sistemler, havalimanında yer altına döşenmiş olan ve kilometrelerce uzunluktaki boru hattı ve yakıt depolarından oluşur. Yakıtın uçağa yüklenebilmesi için tanker yerine yakıtı olası herhangi bir yabancı maddelere karşı süzen ve yakıtın basıncını ayarlayan “dispenser” adı verilen araçlar kullanılır.

UÇAK YAKITININ ÖZELLİKLERİ
Uçak motorları JetA türündeki yakıtı kullanarak çalışırlar. JetA yakıtının ana maddesi ham petrolün çok ince bir şekilde damıtılmasıyla elde edilen kerosendir. Alifatik karbon içerir. Kerosen halk arasında gazyağı olarak adlandırılır. Uçaklar yüksek irtifaya çıktıkça sıcaklığın düşmesinden kaynaklı olarak yakıtın donmaması gerekir. Kerosen düşük sıcaklıkta sıvı halde uzun süre formunu koruyabildiği için havayolu taşımacılığında kullanılır. Benzine kıyasla çok daha zor alev alır fakat benzinden daha fazla ısı açığa çıkartır. -47°C derecede donar, 38°C derecede parlar fakat kendi kendine 210°C derecede alev alır. Bu da olası kırım ve kaza durumlarında uçağın çabuk alev alıp patlamasının önüne geçer. Ancak alev aldığında söndürmesi oldukça zordur bu yüzden havaalanlarında bulunan yangın söndürme tankerlerinde su yerine genellikle kimyasal maddeler içeren köpükler yer alır.